Niet consensuele verspreiding van seksueel getinte inhoud (‘wraakporno’)

Beschrijving

Non consensual intimate images (NCII) abuse of ‘wraakporno’ is het fenomeen waarbij naakt- of seksueel getinte inhoud (beelden, video’s of opnames) worden verspreid zonder toestemming van de persoon die wordt afgebeeld. De verspreiding kan gaan van het verzenden naar derden via private communicatiekanalen zoals whatsapp of het uploaden van de inhoud op sociale media of (pornografische) websites. Ook het doorsturen naar één persoon of gewoonweg tonen van de beelden valt hieronder. Het is niet van belang of de afgebeelde persoon toestemming heeft gegeven om de beelden te maken of deze beelden zelf heeft gemaakt; van zodra deze persoon geen toestemming heeft gegeven om deze beelden te tonen of te verspreiden, is er sprake van ‘wraakporno’.

De term ‘wraakporno’ doet vermoeden dat de beelden worden verspreid uit wraak, maar in feite kunnen de drijfveren van daders divers zijn:

  • Ze kunnen de beelden verkopen aan derden, zoals websites.
  • Ze kunnen de beelden voor hun plezier tonen aan vrienden.
  • Ze kunnen de beelden verspreiden om bij hun vrienden te kunnen pronken met hun ‘veroveringen’.

Het is hierbij belangrijk te onthouden dat, ongeacht de intentie van de daders, het tonen of verspreiden van seksueel getinte beelden strafbaar is.

Daarnaast laat het woord ‘wraak’ ook uitschijnen dat het slachtoffer iets fout moet hebben gedaan en dus wraak zou verdienen. Dit is uiteraard niet zo. De Belgische wetgever gebruikt daarom de correctere uitdrukking ‘niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte inhoud’.

Niet-consensuele verspreiding is strafbaar, er staan zware boetes en een gevangenisstraf tot 5 jaar op.

Onderzoek

Uit een onderzoek van het Instituut blijkt dat de intieme beelden van reeds 1% van de Belgen (bijna evenveel vrouwen als mannen) zonder hun toestemming werd verspreid of online geplaatst. Op de Belgische bevolking van 18 tot 64 jaar komt dit neer op ongeveer 70 000 gevallen. En dat zijn dan nog enkel de personen die weten dat hun beelden verspreid worden. Het idee dat deze ongewenste verspreiding enkel bij jongeren zou voorkomen, wordt door het onderzoek ook ontkracht. Het oudste slachtoffer uit het onderzoek had namelijk een leeftijd van 65 jaar.

De impact van seksueel getinte beelden die zonder toestemming worden verspreid is groot. Eens zo’n beeld op het internet circuleert, kan dit in een sneltempo verder worden verspreid door verschillende personen. Iemand die dit meemaakt, wordt hiermee mogelijks voortdurend geconfronteerd. Voor personen die niet goed weten waar ze precies terechtkunnen voor hulp of informatie is het bovendien niet gemakkelijk om dergelijke beelden te laten verwijderen. Slachtoffers wiens beelden zonder hun toestemming werden verspreid, krijgen dus te maken met heel wat onzekerheid. Zo geeft maar 1 op de 10 personen uit het onderzoek van het Instituut aan er zeker van te zijn dat de beelden niet meer rondgaan.

Het verspreiden van iemands seksueel getinte inhoud zonder diens toestemming is strafbaar. Echter doet slechts 1 op de 6 aangifte bij de politie. Sommigen schamen zich om wat er is gebeurd en durven daarom de stap naar de politie niet zetten. Anderen geven aan dat ze niet wisten dat dit wel degelijk strafbaar was. 

Herkenbaar?

Herken je je eigen situatie of die van een ander in bovenstaande beschrijving? Weet dan dat je er niet alleen voor staat – wij kunnen helpen. Ontvang informatie en ondersteuning als slachtoffer of als getuige of steunfiguur.