Toolkit over digitaal seksueel grensoverschrijdend gedrag en geweld

31 mei 2024

Het Instituut heeft samen met Garance een toolkit ontwikkeld die gebruikers leert wat digitaal seksueel grensoverschrijdend gedrag en geweld is en hoe je in zulke situaties kan reageren.

Uit onderzoek (2022) van het Instituut over niet-consensuele verspreiding, online seksuele intimidatie en andere vormen van cyberpesten kwam duidelijk naar voren dat er nog heel wat vragen zijn over wat de grenzen zijn van aanvaardbaar gedrag in de digitale ruimte. Wat velen bovendien niet lijken te beseffen, is dat sommige gedragingen – zoals iemand online bedreigen met verkrachting of iemands naaktbeelden delen zonder toestemming – weldegelijk strafbare feiten zijn. Het onderzoek concludeerde een duidelijke nood aan sensibilisering en maatregelen ter preventie.

Om bij te dragen aan dergelijke sensibilisering en preventie, ontwikkelde het Instituut samen met Garance een toolkit over digitaal seksueel grensoverschrijdend gedrag en geweld. Aan de hand van verscheidene situaties leren gebruikers hoe ze digitaal seksueel grensoverschrijdend gedrag en geweld kunnen herkennen. Verschillende vormen komen daarbij aan bod waaronder voyeurisme waarbij verborgen camera’s gebruikt worden om personen die zich omkleden stiekem te filmen, niet-consensuele verspreiding en dreigen met het verspreiden van naaktbeelden. Ook deepnudes, seksueel getinte afbeelden of video’s gemaakt met behulp van artificiële intelligentie waarover het Instituut begin dit jaar een onderzoek publiceerde, komen aan bod. Aangezien niet alle seksuele gedragingen grensoverschrijdend zijn, wordt er in de toolkit ook aandacht besteed aan seksuele gedragingen waar geen grenzen worden overschreden.

Gaat een situatie in de toolkit wel over iemands grenzen? Dan wordt er stilgestaan bij de wettelijke implicaties en hoe je in dergelijke situaties kan reageren. Voor slachtoffers, omstaander en getuigen, werkgevers maar ook plegers worden verschillende reactie- en actiemogelijkheden voorgesteld.

De toolkit is gericht op volwassenen en is online beschikbaar in zowel het Nederlands als het Frans:

De toolkit werd ontwikkeld in opdracht van de staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke Kansen en Diversiteit.