Transgender: trans personen doorbreken de norm

In de maatschappij worden personen in beginsel als vrouwen of mannen gezien, en wordt verondersteld dat zij al hun hele leven in die genderrol passen. Rond deze twee groepen mensen zijn er bepaalde verwachtingen, bijvoorbeeld qua uiterlijk, kledij, stem of gedrag. Niet iedereen past echter in een van die twee binaire hokjes. Er zijn mensen die zich niet (helemaal) thuis voelen in het geslacht of het gender dat ze toegewezen krijgen bij de geboorte en die daarmee de sociale codes uitdagen.

Trans personen zijn mensen wiens genderidentiteit niet overeenstemt met het geslacht of het gender dat ze bij de geboorte kregen toegewezen. Het begrip wordt door het Instituut als parapluterm gebruikt, waaronder alle gendervariante en non-binaire personen gerekend worden. Lees meer over deze begrippen in de begrippenlijst.

Het recht op (gender)gelijkheid omvat het recht op een eigen beleving en invulling van de genderidentiteit. Hoe je je genderidentiteit beleeft en wat dat voor jou betekent, is een persoonlijke zaak die geen aanleiding mag geven tot discriminatie of geweld.

Een transidentiteit kan op verschillende manieren tot uiting komen, of net helemaal niet, afhankelijk van de wensen van de betrokkene en de context waarin die zich bevindt. Sommigen zullen de genderexpressie aanpassen aan de genderidentiteit, of de naam en de genderregistratie officieel wijzigen zodat die de genderidentiteit weerspiegelen. Anderen ondergaan misschien een medische of sociale transitie. Ieders ervaring is anders, maar mensen die niet in de traditionele hokjes passen ondervinden vaak dat ze daarom niet aanvaard of anders behandeld worden.

Het Instituut zet zich zowel op onderzoeks-, beleids- als juridisch niveau actief in voor de verbetering van de rechtspositie van trans personen en wil hen een gelijkwaardige behandeling in de samenleving garanderen.

Om de gelijkheid en bescherming van trans personen op structurele wijze aan te pakken, hebben verschillende regeringen van het land LGBTI-actieplannen uitgewerkt. Bekijk het laatste federaal actieplan van België (2021-2024).