Gender mainstreaming

Definitie

Volgens de Group of Specialists on Mainstreaming (EG-S-MS) van de Raad van Europa bestaat gender mainstreaming uit: "het (re)organiseren, verbeteren, ontwikkelen en evalueren van beleidsprocessen op zo'n manier dat het perspectief van gendergelijkheid wordt geïntegreerd in alle beleidsdomeinen en op alle beleidsniveaus door de actoren die normaal dat beleid maken."

Gender mainstreaming, of de geïntegreerde aanpak van de genderdimensie, is dus een strategie die de gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de samenleving wil versterken door de genderdimensie een plaats te geven in de inhoud van het overheidsbeleid.

Een beleid dat rekening houdt met de genderdimensie is een beleid waarbij, tijdens het opstellen ervan, een vergelijkende analyse werd gemaakt van de situatie van vrouwen en mannen, eventuele ongelijkheden tussen mannen en vrouwen in kaart werden gebracht en getracht werd om deze te beperken of weg te werken.

Gender mainstreaming is een transversale aanpak, dit wil zeggen een aanpak die betrekking heeft op alle politieke domeinen (vb.: tewerkstelling, sociale zaken, financiën, gezondheid, mobiliteit, justitie, ...).

Gender mainstreaming is een structurele aanpak die van toepassing is op alle fases van de 'politieke cyclus' (voorbereiding, besluitvorming, toepassing, evaluatie). Gender mainstreaming heeft dus betrekking op alle actoren die betrokken zijn bij de definitie, toepassing en evaluatie van het beleid. Het zou voor elke ambtenaar die een rol speelt in de diverse fases van een politieke cyclus een reflex, een automatisme moeten worden om eerst na te gaan welke andere impact een politieke maatregel zou kunnen hebben op vrouwen en mannen.

Gender mainstreaming is een preventieve aanpak omdat die tot doel heeft te vermijden dat de overheid een beleid invoert dat ongelijkheden tussen vrouwen en mannen creëert of versterkt.

Wat zijn de voordelen van gender mainstreaming?

Systematisch rekening houden met de genderdimensie bij het uitwerken en toepassen van een beleid kadert bovendien in het principe van 'goed bestuur' dat inhoudt dat de openbare aangelegenheden zo transparant mogelijk en volledig objectief beheerd worden. 

Gender mainstreaming is namelijk grotendeels gebaseerd op de ontwikkeling van de evaluatiecapaciteiten van de overheid, zowel ten opzichte van de situaties waartegen zij wil optreden (analysecapaciteit) als het beleid dat zij wil toepassen (evaluatie ex ante) of heeft toegepast (evaluatie ex post). Door de bevolking niet langer te beschouwen als een homogene groep waarop het beleid op een eenvormige manier wordt toegepast en door beter rekening te houden met de behoeften en verwachtingen van de burgers, draagt gender mainstreaming bij tot een effectiever en efficiënter beleid. 

Door gender mainstreaming toe te passen, zullen de kwaliteit, de efficiëntie, de coherentie en de transparantie van het overheidsbeleid dus verbeteren.

Twee animatievideo’s met als doel het begrip rond gender mainstreaming te vergroten

Hier kan u twee animatievideo’s vinden met als doel het begrip rond gender mainstreaming te vergroten. De eerste video legt uit wat de betekenis is van de begrippen ‘geslacht’ en ‘gender’ en wat het verschil is tussen die twee. De video toont ook aan waarom het belangrijk is deze begrippen niet te verwarren.

De tweede video legt uit wat er verstaan wordt onder de integratie van de genderdimensie in het overheidsbeleid (gender mainstreaming) en toont aan hoe dit verschilt van de andere methodes die de gelijkheid van vrouwen en mannen in de samenleving willen versterken (de strijd tegen discriminatie en het specifieke gelijkekansenbeleid). De video geeft ook een voorbeeld van de concrete toepassing van gender mainstreaming tijdens de legislatuur 2014-2019.