Een nieuwe wet die de federale antidiscriminatiewetgeving verbetert, trad op 20 juli 2023 in werking. De wet brengt wijzingen in de drie belangrijke antidiscriminatiewetten aan; de zogenaamde Genderwet, antiracismewet en algemene antidiscriminatiewet. Dit door onder andere de bedragen van de schadevergoeding te verdrievoudigen, meervoudige en nieuwe vormen van discriminatie te erkennen, de terminologie te moderniseren en belangengroepen beter in staat te stellen juridische actie te ondernemen zonder de toestemming van het slachtoffer (in specifieke gevallen).
Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen stelt: “Het is goed dat wetten constant worden geëvalueerd en bijgestuurd. En dat geldt zeker voor antidiscriminatiewetten die het terugdringen van discriminatie effectiever moeten maken. Het beschermt mensen beter en stelt hen ook juridisch beter in staat kordaat te reageren op een nadelige behandeling door een bepaald criterium. We ontvingen in 2022 meer dan 1000 meldingen. Deze cijfers tonen aan dat er nood is aan een goede bescherming tegen discriminatie.”
De wet erkent meervoudige discriminatie uitdrukkelijk en bepaalt hoe dit juridisch te behandelen. Meervoudige discriminatie kan cumulatief of intersectioneel zijn. Deze vormen van meervoudige discriminatie kunnen respectievelijk gebaseerd zijn op beschermde criteria uit één enkele wet of uit meerdere antidiscriminatiewetten.
Ook worden nieuwe vormen van discriminatie in de wet erkend en beschermd. Het gaat om discriminatie op basis van een vermeend kenmerk en discriminatie door associatie. Je hoeft een bepaald beschermd criterium dus niet werkelijk te hebben om er toch door gediscrimineerd te kunnen worden en vervolgens recht te hebben op een schadevergoeding.
Ten tweede wordt in de Genderwet specifiek komaf gemaakt met de term ‘geslachtsverandering’. Voortaan wordt er gesproken van een medische of sociale transitie. “De oude term is intussen achterhaald. Vroeger werd aangenomen dat een trans persoon steeds een geslachtsbevestigende heelkundige ingreep zou willen ondergaan om te worden wie ze zijn. Nu weten we dat transitie een uitermate persoonlijk proces is dat meerdere vormen kan aannemen, en dat genderbevestigende heelkunde slechts een van de mogelijke subaspecten is.”, aldus Stevens.
Tenslotte zijn de vergoedingen aangepast. Een belangrijke stap is de verhoging van de minimum schadevergoeding. Die zal hopelijk voor een groter afschrikkend effect zorgen, maar kan ook bij een discriminatie bij mensen de drempel verlagen om gerechtelijke stappen te zetten. Forfaitaire vergoedingen voor discriminatie buiten de arbeidscontext worden verhoogd van 650 euro (tot max 1.300 euro) naar 1.950 euro (tot max 3.900 euro).