Wat is discriminatie?
We spreken van discriminatie wanneer een persoon of een groep die over een bepaald kenmerk beschikt, omwille van dit kenmerk op een minder gunstige manier wordt behandeld dan personen die niet over dit kenmerk beschikken. Het gaat dan over een gelijkaardige situatie waarin het enige verschil tussen de groepen of personen het al dan niet bezitten van dit kenmerk is.
De antidiscriminatiewetgeving beschermt verschillende kenmerken, ook wel ‘beschermde criteria’ genoemd. Het Instituut heeft als opdracht om te waken over de naleving van vier criteria: geslacht, zwangerschap/moederschap, geslachtsverandering, genderexpressie/genderidentiteit.
Vormen van discriminatie
Verschillende vormen van discriminatie zijn opgenomen in de antidiscriminatiewetgeving:
- Directe discriminatie: wanneer in een vergelijkbare situatie een direct onderscheid wordt gemaakt tussen personen omwille van hun geslacht, zwangerschap of gender.
- Indirecte discriminatie: wanneer een ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze personen met een beschermd criterium bijzonder benadeelt ten opzichte van anderen die dit criterium niet bezitten en er geen wettelijke rechtvaardiging is.
- Intimidatie: ongewenst gedrag dat verband houdt met het geslacht of een ander kenmerk en tot doel heeft om de waardigheid van een persoon aan te tasten en om een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving te creëren.
- Seksuele intimidatie: intimidatie waarvan het verbale, non-verbale of fysieke gedrag een seksuele connotatie heeft.
- Opdracht geven tot discriminatie: elke handelwijze die iemand de opdracht geeft om een persoon, groep, gemeenschap, … te discrimineren op grond van geslacht, zwangerschap of gender.
- Aanzetten tot discriminatie: een persoon die in het openbaar of in aanwezigheid van getuigen door verbaal of non-verbaal gedrag anderen aanzet tot discriminatie, haat, geweld of segregatie van een persoon of groep omwille van geslacht, zwangerschap of gender.
Wat kan het Instituut voor u doen?
Het Instituut heeft als opdracht om iedereen die om raad vraagt over de wetgeving of discriminatie op basis van geslacht, zwangerschap en gender informatie en bijstand te verlenen. U kan een klacht indienen wanneer u meent het slachtoffer te zijn van een discriminatie op basis van één van de bovenvermelde criteria. Het Instituut zal u dan bijstaan, adviseren, kan bemiddelen tussen u en de persoon of instantie die de vermeende discriminatie pleegde en eventueel in rechte optreden. Het Instituut evalueert als onafhankelijke organisatie zelf hoe en in welke mate het een slachtoffer optimaal kan ondersteunen.
Wat kan u voor het Instituut doen?
Als instelling die waakt over de gelijke behandeling van vrouwen, mannen en transgenders, is het belangrijk om te weten welke ongelijkheden er binnen de maatschappij aanwezig zijn. U kan helpen om dit in kaart te brengen door alles te melden waarvan u denkt dat het een inbreuk is op het verbod tegen discriminatie en seksisme. Elke melding die het Instituut ontvangt wordt geanalyseerd en opgenomen in een databank en in het jaarverslag.