Instrumenten voor opsporing van dwingende controle

19 februari 2024

Dwingende controle  Dwingende controle

Gids voor de politie, diensten voor slachtofferhulp en de eerstelijnshulpverlening en gids voor klinisch psychologen

Dwingende controle is een handeling of een reeks van gewelddadige handelingen tegen een (ex-)partner. Dwingende controle wordt in de wet Stop Feminicide gedefinieerd als "voortdurende of herhaalde dwingende of controlerende gedragingen, die psychische schade veroorzaken". Dit concept illustreert dat partnergeweld breder is dan enkel fysieke vormen van geweld. Het omvat de strategieën die daders gebruiken om hun controle en macht over hun gezin, met inbegrip van hun partner of ex-partner en hun kinderen, op te leggen en in stand te houden.

Een betere kennis van de strategieën van controle en dwang in een relatie, of het nu gaat om een voorgaande of een huidige relatie, laat toe om geweld tussen (ex-)partners sneller op te sporen en een opvangnet te voorzien om slachtoffers beter te beschermen. De aanwezigheid van dwingende controle in een relatie is namelijk een belangrijke indicator van het risico op feminicide of gendergerelateerde doding.

Met dit in het achterhoofd hebben het Instituut en het Observatoire Féministe des Violences faites aux Femmes twee gidsen opgesteld om professionals op het terrein te helpen bij het opsporen van dwingende controle:

  • De eerste gids is specifiek gericht op de politie, diensten voor slachtofferhulp en de eerstelijnshulpverlening. Deze gids presenteert het instrument voor ‘snelle’ opsporing en het instrument voor het evalueren van dwingende controle en de daaraan gekoppelde alarmsignalen.
  • De tweede gids is gericht op klinisch psychologen en omvat een hulpmiddel om zowel evaluatie als interventie te combineren.

Deze praktijkgerichte gidsen bieden een theoretisch kader en hulpmiddelen om dwingende controle en de alarmsignalen te begrijpen en op te sporen. Ze bieden ook handvaten voor het omgaan met slachtoffers, waarbij wordt vertrokken vanuit hun beleving.

De gidsen werden ontwikkeld in het kader van de uitvoering van het Nationaal Actieplan ter bestrijding van gendergerelateerd geweld (NAP) 2021-2025, gelanceerd door de staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke Kansen en Diversiteit.